CHỤP X - QUANG KHI KHÔNG BIẾT MANG THAI NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?

CHỤP X - QUANG KHI KHÔNG BIẾT MANG THAI NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?

Chụp X-quang là một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh được áp dụng phổ biến trong công tác khám chữa bệnh. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại về những ảnh hưởng mà tia X có thể gây ra đối với thai nhi, đặc biệt là nếu thai phụ chụp X-quang khi không biết mang thai. Vậy chụp X-quang khi không biết mang thai có thực sự nguy hiểm không? 

1. Nguy cơ có thể gặp nếu chụp X-quang khi không biết mang thai

Thông thường, nếu chỉ chụp X-quang một lần thì những nguy cơ có thể gặp phải rất hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, trường hợp thai phụ chụp X-quang khi không biết mang thai nhiều lần trong thời gian ngắn sẽ tiềm ẩn những nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Lý giải cho điều này là bởi một số tế bào trong cơ thể có thể bị tia X làm tổn thương, nếu nghiêm trọng về sau có thể tiến triển thành ung thư.

Liều bức xạ tia X luôn được giữ ở mức tối ưu nhất để có thể thu được hình ảnh rõ nét nhất cũng như đồng thời đảm bảo sức khỏe của người chụp. Tuy nhiên, nếu không thực sự cần thiết thì không nên chụp X-quang khi mang thai vì có thể dẫn đến những ảnh hưởng tới sức khỏe. Do đó để tránh trường hợp chụp X-quang khi không biết mang thai, thường thì các bác sĩ sẽ hỏi xem người chụp có đang mang thai không rồi mới đưa ra quyết định thực hiện thủ thuật này.

2. Ảnh hưởng của tia X đến thai nhi nếu chụp X-quang

2.1. Cơ chế tác động của tia X đến thai nhi

Mức độ và khả năng ảnh hưởng của tia X trong chụp X-quang đối với sức khỏe con người phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời gian tiếp xúc, liều tia, số lần nhận tia,... Có một điều mọi người cần biết là chúng ta trong cuộc sống hàng ngày vẫn có thể bị ảnh hưởng từ các nguồn bức xạ xung quanh chứ không chỉ riêng trong chụp X-quang.

So với bức xạ được dùng để điều trị thì chụp X-quang thường có liều thấp hơn. Do đó, cũng sẽ có sự khác nhau về mức độ nguy hại khi tiếp xúc với tia X.

Trong trường hợp chụp X-quang khi không biết mang thai các cơ quan như phổi, tim thì nguy cơ dị tật bẩm sinh là rất thấp bởi tia X không được chiếu vào vùng bào thai, nếu có thì chỉ có một số tia thứ cấp có thể chạm tới nhưng với liều rất nhỏ.

2.2. Mức độ ảnh hưởng của tia X đối với thai nhi

Với cùng 1 liều bức xạ, tùy thuộc vào giai đoạn tuổi thai mà mức độ nguy hại của tia X gây ra đối với thai nhi cũng có sự khác nhau:

-        Chụp X-quang khi mang thai 1 tuần: chưa có nghiên cứu rõ ràng về ảnh hưởng của tia X đến giai đoạn này.

-        Chụp X-quang khi mang thai 2 tuần - 7 tuần: có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nếu liều bức xạ cao.

-        Chụp X-quang khi mang thai 8 - 40 tuần: có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nếu liều bức xạ cao.

Bên cạnh tuổi thai, mức độ ảnh hưởng của tia X đến thai nhi cũng phụ thuộc vào vị trí cơ quan được chụp. Cụ thể như:

-        Chụp X-quang vùng bụng, khung chậu, thai nhi có tỷ lệ thương tổn là 1/100000 - 1/10000.

-        Chụp X-quang vùng đầu, ngực, tỷ lệ thương tổn thai nhi là dưới 1/1000000.

-        Chụp X-quang vùng thắt lưng, cột sống, tỷ lệ thương tổn thai nhi từ 1/10000 - 1/1000.

Nhiều trường hợp nếu bắt buộc phải chụp X-quang khi mang thai thì thai phụ sẽ được che chắn bởi áo chì nhằm giảm thiểu sự phơi nhiễm của tia X đối với thai nhi.

Để tránh tình trạng chụp X-quang ảnh hưởng đến thai nhi thì người chụp nếu nghi ngờ mang thai hoặc đang mang thai cần báo cáo trước với bác sĩ để được tư vấn và chỉ định chụp X-quang trong trường hợp thực sự cần thiết.

"Có thể thấy, tia X dù ít hay nhiều cũng có thể gây một số ảnh hưởng đối với thai nhi. Vì vậy, người chụp cần nắm rõ tình trạng hiện tại của mình để tránh trường hợp chụp X-quang khi không biết mang thai dẫn đến những ảnh hưởng không tốt."